Monday, March 19, 2007

Õè÷ýýë 3. Àÿëàë æóóë÷ëàëûí òºðºë õýëáýð¿¿ä

Åðºíõèéä íü æóóë÷äûí á¿ëãèéã 2 àíãèëäàã. ¯¿íä:

  • Îëîí óëñûí æóóë÷èä /international tourists/
  • Äîòîîäûí æóóë÷èä /domestic tourists/

Îëîí óëñûí æóóë÷èä íü ìºí 2 ¿íäñýí õýâ øèíæèä õóâààãäàíà. ¯¿íä:

  • Óëñûí õèëýýð íýâòýð÷ áóé æóóë÷èä /inbound tourists/
  • Óëñûí õèëýýñ ãàð÷ áóé æóóë÷èä /outbound tourists/

Äýýðõýýñ ¿çâýë æóóë÷äûí ººð õîîðîíäîî ÿëãàà á¿õèé 3 á¿ëýã ¿¿ñ÷ áàéíà. Ýíä îþóòíóóäûí ãàðãàäàã íèéòëýã àëäàà áîë ãàäààäûí íýã æóóë÷èí Ìîíãîë óëñûí õèëýýð îðîõäîî inbound æóóë÷èí áàéãààä, ãàðàõäàà outbound æóóë÷èí áîëíî ãýæ ¿çýõ ÿâäàë áàéäàã. Inbound æóóë÷èí ãýäýã íü òóõàéí îðîíä æóóë÷ëàõààð çîðèí èðñýí ººð óëñûí /ãàäààäûí/ èðãýí áàéíà. Õàðèí outbound æóóë÷èí ãýäýã áîë ººðèéí îðíîîñ ãàäàãø ººð óëñ îðîí ëóó æóóë÷ëàõààð ÿâæ áóé òóõàéí óëñûí ººðèéí èðãýíèéã õýëäýã.

Ýäãýýð á¿ëã¿¿äèéí õîñëîëóóäààð àÿëàë æóóë÷ëàëûí 3 òºðëèéí çàõ çýýëèéí õýëáýð ¿¿ñäýã. ¯¿íä:

  • inbound + outbound = international tourism market /îëîí óëñûí àÿëàë æóóë÷ëàëûí çàõ çýýë/
  • inbound + domestic = regional tourism market /á¿ñ íóòãèéí àÿëàë æóóë÷ëàëûí çàõ çýýë/
  • outbound + domestic = national tourism market /¿íäýñíèé àÿëàë æóóë÷ëàëûí çàõ çýýë/

ªìíºõ àíãèëàëààñ ãàäíà æóóë÷äûã ñîíèðõëûí íü õóâüä 3 àíãèëæ ¿çäýã. ¯¿íä:

  • Åðºíõèé ñîíèðõëûí æóóë÷èä /general interest tourists/
  • Èæèë ñîíèðõëûí æóóë÷èä /common interest tourists/
  • Òóñãàé ñîíèðõëûí æóóë÷èä /special interest tourists/

Ñ¿¿ëèéí ¿åä òóñãàé ñîíèðõëûí æóóë÷äûí á¿ëãýýñ àäàë ÿâäàëò æóóë÷äûí á¿ëãèéã òóñãàéëàí àâ÷ ¿çýõ õàíäëàãà íýìýãäýæ áàéíà.

̺í àÿëàë æóóë÷ëàëûí äàðààõ 2 çàõ çýýëèéã ÿëãàí ¿çýõ íü áèé. ¯¿íä:

  • Àëáàí õýðãèéí áóþó áèçíåñ àÿëàë æóóë÷ëàëûí çàõ çýýë /business/
  • Çóãàà öýíãýëèéí áóþó àìðàëò, ÷ºëººò öàãèéí àÿëàë æóóë÷ëàëûí çàõ çýýë /leisure/

Àëáàí õýðãèéí áóþó áèçíåñ àÿëàëûí çàõ çýýëèéí äîîðõè õýëáýð¿¿ä áèé. ¯¿íä:

  • Ï¿¿ñ êîìïàíèéí
  • Óóëçàëò õóäàëäààíû
  • Áàéãóóëëàãûí

Çóãàà öýíãýëèéí áóþó àìðàëò, ÷ºëººò öàãèéí àÿëàë æóóë÷ëàëûí çàõ çýýëèéí ìºí äîîðõè õýëáýð¿¿ä áèé. ¯¿íä:

  • Ãýð á¿ëèéí
  • Àìðàëò ñóâèëëûí
  • Òóñãàé ñîíèðõëûí

Æóóë÷äûã àÿëàõ õýâ ìàÿãààð íü àíãèëàõ íü àÿëàë æóóë÷ëàëûí òºðºë õýëáýðèéí àíãèëàë ç¿éí ñóäàëãààíû õàìãèéí ÷óõàë õýñýã áàéäàã. Ýíä áèä õàìãèéí íèéòëýã õýðýãëýãääýã äàðààõ 2 àíãèëàëûã àâ÷ ¿çíý. ¯¿íä:

  • Õàðèëöààíä îðîõ áàéäëààð íü àíãèëàõ
  • Òàíèí ìýäýõ¿éí õ¿ñýë ñîíèðõëîîð íü àíãèëàõ

Õàðèëöààíä îðîõ áàéäëààð íü àíãèëàõäàà ¿íäñýí 2 õýñýãò õóâààäàã. ¯¿íä:

  • Çîõèîí áàéãóóëàëòòàé æóóë÷èä
  • Áèå äààñàí æóóë÷èä

Çîõèîí áàéãóóëàëòòàé æóóë÷èä ãýäýã íü àëü íýãýí àÿëàë æóóë÷ëàëûí áàéãóóëëàãûí áîëîâñðóóëñàí àÿëàëûí á¿òýýãäýõ¿¿íòýé /õºòºëáºð, ìàðøðóò/ óðüä÷èëàí òàíèëöñàíû ¿íäñýí äýýð çàõèàëãà ºã÷, òóõàéí ìàðøðóò, õºòºëáºðèéí äàãóó àÿëäàã æóóë÷äûã õýëíý. Òýäíèé õóâüä àÿëàëààð ÿâæ áàéõäàà òîãòîîãäñîí õºòºëáºðººð ë àÿëäàã, ýíý ¿åä òóõàéí æóóë÷íû õ¿ñýëòýýð õºòºëáºðò àëèâàà ººð÷ëºëò îðóóëàõ áîëîìæã¿é áàéäàã þì.

Õàðèí áèå äààñàí æóóë÷èä ãýäýã íü ººðñäèéí òóðøëàãà ìýäëýã, àÿëàëûí ¿åèéí ñýòãýãäýëýýñ ¿íäýñëýí áèå äààí øèéäâýð ãàðãàæ àÿëäàã æóóë÷èä áîëíî. Òýäíèéã äîîðõè 3 á¿ëýãò õóâààæ ¿çíý. ¯¿íä:

  • Õóâèéí øèíæ ÷àíàðòàé àÿëàã÷èä /Individual mass tourist/
  • Àäàë ÿâäàë õàéã÷ æóóë÷èä /Explorer tourist/
  • Õàòóó àÿëàã÷èä /Drifter tourist/

Æóóë÷äûã òàíèí ìýäýõ¿éí õ¿ñýë çîðèãîîð íü äîîðõè áàéäëààð 3 àíãèëäàã. ¯¿íä:

  • Íèéãìèéí ¿íýëýìæèéã äàãàäàã æóóë÷èä /Psychocentric/
  • Äóíäàæ æóóë÷èä /Midcentric/
  • Íèéãìèéí ¿íýëýìæèéã äàãàäàãã¿é æóóë÷èä /Allocentric/

No comments: